Fabrikaat
Studio Fabrikaat onderzoekt lokale en gebiedskenmerkende grondstoffen op innovatieve en duurzame toepassingen. De resultaten worden op de programmalocatie getoond en getest door publiek, onder andere in het koffieloket en winkel van Fabrikaat.
Over de kunstenaar
Over de tentoonstelling
Fabrikaat is gevestigd in Nijmegen-Noord, waar de rivier de Waal het landschap en het gebruik van deze omgeving eeuwenlang heeft bepaald. Met ontwerpend onderzoek stelt Fabrikaat de rivierklei en andere gebiedskenmerkende grondstoffen – die door de huidige gebiedsontwikkeling in Nijmegen-Noord steeds minder zichtbaar worden – in een nieuw daglicht.
Samen met ontwerpers, wetenschappers en ontwikkelaars zoeken we naar nieuwe toepassingen van deze klei in combinatie met andere betekenisvolle grondstoffen. Grondstoffen met een – voor dit voormalig agrarische gebied – eeuwenoude betekenis, zoals het surplus van de imker en veehouders: bijenwas, zuivel, eierschalen en botresten. We benaderen dit vanuit verschillende perspectieven, gerelateerd aan onder meer de lokale archeologie, productietechnieken en de potentie van deze grondstoffen om circulair te worden toegepast.
Experiment speelt hierin een grote rol. Grondstoffen worden door Fabrikaat onderzocht op eigenschappen en diverse verwerkingstechnieken, zoals persen, gieten, 3D printen en draaien. Naast keramiek wordt ook ongebakken klei toegepast om tot circulaire producten te komen. Onder de 300°C verandert er weinig in de moleculaire samenstelling van de klei en blijft deze oplosbaar in water. Vanuit dit principe heeft Fabrikaat een recyclebare koffiebeker ontwikkeld die na gebruik weer oplost in water. Om de ongebakken klei waterafstotend te maken gebruiken zij het overschot van een lokale imker. De bijenwas geeft de klei een waterafstotende laag, zodat er vloeistof in kan blijven staan. Zo wordt je coffee to-go een coffee to-throw. Als de beker in de natuur terechtkomt, is dat niet schadelijk voor het milieu. In water lost de beker namelijk binnen een uur op. De klei wordt zo opnieuw bruikbaar voor de vervaardiging van andere producten.
Momenteel wordt in samenwerking met studio MBB een machine ontwikkeld waardoor de bekers niet langer hand vervaardigd worden en de productie opgeschaald kan worden. Hierdoor worden de bekers nog toegankelijker en zie je ze mogelijk terug bij lokale kleinschalige festivals.
