Kunstenaars en rampen

Dmitri Sjostakovitsj reageerde met iedere volgende symfonie op de grillen van het communistische regime. Leek er dooi, dan componeerde hij vrijer; was er meer repressie dan zag hij zich genoodzaakt regimetrouw te schrijven. Was hij veerkrachtig? Of was het levensbehoud?

Hoe veerkrachtig zijn kunstenaars na rampen? Hoeveel inventiviteit en slagkracht hebben ze? Dat is het onderwerp van deze lezing. Hoe reageren zij op bezetting en nieuwe regels? Gaan ze ondergronds, in een innerlijke emigratie, bewegen ze mee met het regime of gaan ze juist in verzet? Werden ze in Nederland lid van de Kultuurkamer of niet? In Arnhem werd tijdens de Tweede Wereldoorlog een reeks Zwarte avonden georganiseerd; hier traden toneelspelers en kamermuziekensembles op die zich niet hadden ingeschreven bij de verplichte Kultuurkamer. Ze waren vrij maar de officiële podia waren hen ontnomen. Tussen de schuifdeuren werkten ze verder dankzij een aandachtig publiek en moedige organisatoren. De musici van de Arnhemsche Orkest Vereeniging waren als totaal ingelijfd in het Muziekgilde van de Kultuurkamer. Voor hen had dat minder gevolgen dan voor hun dirigent. Beeldend kunstenaars bleken plotseling ‘ontaarde’ kunst te maken, net als dichters, of jazzmusici. Ze waren vaak heel inventief om tussen de regels door toch te schrijven of te componeren wat zij belangrijk vonden.

Cultuurhistorica Ingrid D. Jacobs vertelt over de slagkracht van (Arnhemse) kunstenaars na een ramp.

 

Tentoonstelling & lezingen

Op 1 oktober opent in het Erfgoedcentrum in Rozet een nieuwe tentoonstelling: Van de ramp gered! Er zijn bijzondere voorwerpen te zien die bewaard zijn gebleven ondanks of door rampen. Zo zijn er kloosterboeken van de beeldenstorm gered en is servies tijdens de Tweede Wereldoorlog als kostbaar bezit verstopt.

Bij de tentoonstelling wordt een reeks lezingen geprogrammeerd. Kijk hier voor informatie over de andere lezingen.

15 november 2022 | 19.30 -21.00 uur
Rozet Centrum
€7,50
Inschrijven activiteit
Kunstenaars en rampen